Daryo.uz нашрида суғурта соҳаси экспертлари иштирокида мазкур йўналишдаги муаммолар ҳақида кўрсатув эълон қилинди. Bankers.uz ушбу кўрсатувнинг эътиборга молик қисмларини алоҳида тақдим этади.

“Аввало аҳоли ва ҳайдовчилар мажбурий ҳамда ихтиёрий суғурта турлари ўртасидаги фарқни ажратиб олиши лозим. Мажбурий суғурта деганда нимани тушунамиз? Кўпчилик бу суғуртани ЙПХ инспектори учун дейди. Аслида ундай эмас, бу суғурта тури транспорт воситаси эгаларининг фуқаролик жавобгарлигини мажбурий суғурталаш деб юритилади. Яъни содда қилиб айтганда, йўл транспорт ҳодисаси юзага келганда, сиз ҳайдовчи сифатида бошқа бир автомобилга зарар етказиб қўйсангиз, зарарини сизнинг номингиздан қоплаб бериш учун ишлатилади.”, дейди Суғурта тўловларини кафолатлаш жамғармаси директори Ёрмат Мирзаев.

Бу суғурта тўловининг юқори миқдори 40 миллион сўмни ташкил қилади. Бундан 26 миллион сўмгача бўлган пул фуқарога етказилган зарар учун бўлса, 14 миллионгача бўлган маблағ автомобилга етказилган зарарни қоплаш учун сарфланади. Мазкур суғурта тури 1920-йилларда Америка Қўшма Штатларида кенг ривожланган, татбиқ этилган. 1930-йиллардан эса Европа мамлакатларига ҳам татбиқ этилган. Ихтиёрий суғурта турида эса қанақа ва кимга зарар етказилишидан қатъий назар, биринчи ўринда суғурталанган мол-мулкка тўлов амалга оширилиш орқали, уни ҳимоялаш кўзда тутилган

Фото: Daryo

Суғурта тўловларини кафолатлаш жамғармаси директорининг маълум қилишича, автомобилга дарахт қулаб тушиши оқибатида келтирилган зарар ихтиёрий суғурта бўлгандагина тўлиқ қоплаб берилади. Бу миқдор белгиланмаган.

“Суғурта тўловларини кафолатлаш жамғармасига кўпинча дарахт қулаб тушганда ёки рул бошқарувни йўқотиб, машина ўз йўналишидан чиқиб кетиб, зарар етказилганда зарарни қоплаб беринг деган мурожаатлар бўлади. Зарар бундай пайтда ихтиёрий суғурта мавжуд бўлганда қоплаб берилади”, дейди масъул.

Assistants хизмати директори Афзал Маҳмудовнинг айтишича, Ўзбекистонда аксарият ҳайдовчилар мажбурий ва ихтиёрий суғурта фарқига бормайди.

“Юқорида айтганингдек, бизда ҳайдовчилар машинаси устига дарахт қулаб тушса, мажбурий суғуртасини кўрсатиб, зарарни қоплаб беришни сўрашади. Ваҳоланки, бундай ҳолатларда машинага етказилган зарар ихтиёрий суғурта бўлсагина қоплаб берилади. Мажбурий суғуртада бундай имконият йўқ”, дейди Assistants хизмати директори Афзал Маҳмудов.

Фото: Daryo

Масъуллар билан суҳбатда Ўзбекистонда айни кунда қимматбаҳо автомобиллар сони ортиб бораётгани, уларга етказилган зарарни мажбурий суғуртанинг юқори миқдори — 14 миллион сўмлик тўлов билан амалга ошириш имкони йўқлигида ҳам сўз борди.

“Ўтган куни бир танишим ЙТҲга учради. Қимматбаҳо автомобилни туртиб қўйган. Бизда мажбурий суғурта пули 14 миллион сўм бўлгани учун қимматбаҳо автомобил пулини суғурта эмас, танишимнинг ишхонаси тўлайдиган бўлди. Яъни мажбурий суғурта ажратадиган пул ўша машинага етказилган зарарни қоплашга етмади”, дейди суҳбатдошлардан бири.

Суғурта тўловларини кафолатлаш жамғармаси директори Ёрмат Мирзаев бундай муаммоларни ечиш учун Ўзбекистондаги мавжуд мажбурий суғурта тўловини кўпайтиришни, натижада мажбурий суғурта пули миқдорини ошириш мумкинлигини айтмоқда.