АҚШ Молия вазирлиги 15 январь куни Қирғизистоннинг "Keremet Bank" ОАЖга нисбатан санкциялар жорий этилганини эълон қилди. Бунга банкнинг Россия мудофаа саноатини қўллаб-қувватлаш билан боғлиқ санкциялардан қочиш схемаларида иштирок этиши сабаб бўлди.
Банкнинг Россия банки билан ҳамкорлиги
АҚШ Молия вазирлиги маълумотларига кўра, 2024 йилнинг ёзидан бошлаб "Keremet Bank" мансабдор шахслари Россиянинг "Промсвязбанк" ОАЖ (ПСБ) вакиллари билан ҳаракатларни мувофиқлаштирган. 2022 йил февраль ойида АҚШ санкциялари рўйхатига киритилган ушбу банк 2018 йилда Россияда мудофаа саноатига хизмат кўрсатиш учун қайта ихтисослаштирилганди. "Keremet Bank" ПСБ номидан трансчегаравий ўтказмаларга ёрдам берди, бу эса санкциялардан қочиш схемасининг бир қисмига айланди.
ПСБ Россия ҳарбий-саноат базасини фаол молиялаштирмоқда ва мудофаа шартномаларини қўллаб-қувватлаш учун миллиардлаб доллар ажратди. Ушбу ҳаракатлар "Keremet Bank"нинг АҚШ санкциялари рўйхатига киритилиши учун асосий омил бўлди.
Санкциялардан қочиш: Россия олигархи Илон Шорнинг иштироки
АҚШ санкциялари остида бўлган Россия-Молдова олигархи Илан Миронович Шор санкциялардан қочиш схемасида "Keremet Банк"нинг ролида иштирок этди.
2024 йилда "Keremet Bank"нинг назорат пакети Қирғизистон Молия вазирлиги томонидан Россия ҳукумати билан алоқада бўлган рус олигархи билан боғлиқ компанияга сотилган. Ушбу битим Россиядан товарлар импорти ва экспорти учун тўловларни таъминлайдиган санкцияларни четлаб ўтиш учун молиявий марказ яратишга қаратилган эди.
Санкциялар рўйхатига киритилишининг расмий сабаблари
АҚШ Молия вазирлигининг пресс-релизида айтилишича, "Keremet Bank" 14024-сонли фармонга мувофиқ (14114-сонли тузатишлар билан) қуйидагилар учун санкциялар рўйхатига киритилган:
- Россиянинг ҳарбий-саноат базаси билан боғлиқ муҳим битимларни амалга ошириш ёки уларга кўмаклашиш;
- Россия Федерацияси билан бевосита ёки билвосита боғлиқ бўлган санкцияли товарларни экспорт ва импорт қилишга кўмаклашиш.
АҚШ санкцияларига тушган бошқа объектлар ва шахслар
"Keremet Bank" билан биргаликда санкциялар рўйхатига қуйидагилар қўшилди:
- Россия назорати остидаги Запороже АЭСи;
- Москва вилоятидаги "Ватанпарвар" кўргазма маркази;
- 16 - жисмоний шахслар;
- Хитой, БАА, Туркия ва Германиянинг ўнлаб компаниялари.
Пресс-релизда, шунингдек, Россия ва Хитой санкция товарлари бўйича трансчегаравий ҳисоб-китоблар учун контрагент сифатида ишлайдиган қўшма тўлов платформаларини яратаётгани таъкидланган. Бу эса халқаро ҳамжамиятда санкция режимларига риоя қилиш масаласида қўшимча хавотир уйғотаётгани айтилган.
Маълумот учун: "Керемет Банк" ОАЖ "Росинбанк" ОАЖнинг ҳуқуқлари, активлари ва мажбуриятларининг ҳуқуқий вориси ҳисобланади. 2018 йил октябрь ойидан бошлаб Қирғизистон Республикаси Миллий банки банк акциялари пакетининг асосий эгаси бўлган, унинг улуши 2020 йил декабрь ойида эълон қилинган охирги эмиссиядан кейин 97,45% ни ташкил этган.